III. NGỮ PHÁP GIỚI TỪ TRONG TIẾNG TRUNG

1.GIỚI TỪ KHÔNG TỰ MÌNH LÀM THÀNH PHẦN CÂU

Trong tiếng Trung, giới từ (介词 / jiècí) không thể tự đứng một mình để làm thành phần chủ ngữ, vị ngữ hay tân ngữ trong câu.

Thay vào đó, giới từ luôn phải đi kèm với danh từ, đại từ hoặc cụm danh từ để tạo thành “cụm giới từ” (介词短语). Cụm giới từ này mới có thể đảm nhận vai trò bổ ngữ, trạng ngữ, hoặc bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ trong câu.

STT	Cách dùng	Mô tả	Giới từ thường dùng	Ví dụ
1	Làm trạng ngữ(Chức năng chính)	Đứng trước động từ để chỉ thời gian, địa điểm, nguyên nhân, phương pháp, công cụ…	在, 用, 对, 给, 因为, 跟, 由…	他在图书馆学习。 Tā zài túshūguǎn xuéxí. Anh ấy học ở thư viện.
2	Làm bổ ngữ	Đặt sau động từ để chỉ nơi chốn, phương hướng hoặc phạm vi – kết hợp với các giới từ chỉ vị trí	在, 向, 于, 自, 至…	他走进了教室里。 Tā zǒu jìnle jiàoshì lǐ. Anh ấy đi vào trong lớp học.
3	Làm định ngữ	Đứng trước danh từ để bổ nghĩa, chỉ đối tượng hoặc mối liên hệ – thường thể hiện liên quan / đối tượng	关于, 对, 对于, 向…	关于那个计划的讨论开始了。 Guānyú nàgè jìhuà de tǎolùn kāishǐ le. Cuộc thảo luận về kế hoạch đó đã bắt đầu.

2.GIỚI TỪ KHÔNG THỂ TRÙNG ĐIỆP

Khái niệm	Trong tiếng Trung, giới từ không thể lặp lại (trùng điệp) trong cùng một vị trí ngữ pháp. Tức là không thể dùng 2 lần liên tiếp một giới từ như 在在, 对对, 跟跟…
Giải thích	Khác với động từ (看 → 看看), tính từ (大 → 大大), thì giới từ không dùng để nhấn mạnh bằng cách lặp lại. Việc trùng điệp giới từ là sai ngữ pháp.
Ví dụ	他在在学校读书。❌	他在学校读书。✅
	我对对这个人不熟悉。❌	我对这个人不熟悉。✅
	她跟跟我一起走进来了。❌	她跟我一起走进来了。✅

3.SAU GIỚI TỪ KHÔNG KẾT HỢP VỚI CÁC TRỢ TỪ ĐỘNG THÁI 了，着，过

Khái niệm	Giới từ là hư từ, dùng để dẫn ra cụm danh từ / đại từ. Phía sau giới từ không thể thêm các trợ từ động thái như 了 (le), 着 (zhe), 过 (guo).
Giải thích	Các trợ từ động thái 了、着、过 được dùng sau động từ để biểu thị thời thái (hoàn thành, đang diễn ra, từng trải qua). → Giới từ không phải động từ, nên không dùng được những trợ từ này.
Ví dụ	他在了教室。❌	他在教室。✅
	我用过筷子吃饭。 (dùng đúng) 我用过了筷子。❌	我用筷子吃饭。✅

4.GIỚI TỪ KHÔNG DÙNG TRONG CÂU NGHI VẤN CHÍNH PHẢN

Khái niệm	Trong câu nghi vấn chính – phản (còn gọi là câu nghi vấn lựa chọn kiểu A 不 A), không thể dùng giới từ làm phần lặp lại (A 不 A). Giới từ không mang nghĩa hành động, nên không dùng làm phần chính của dạng câu này.
Giải thích	Giới từ chỉ làm trạng ngữ hoặc định ngữ, không có chức năng độc lập để tạo mệnh đề chính phản.
Ví dụ	你在不在图书馆？❌	你在图书馆吗？✅ 你是不是在图书馆？✅
	他对不对你说了这件事？❌	他有没有跟你说这件事？✅ 他是不是对你说了这件事？✅
❌ Không dùng cấu trúc giới từ + 不 + giới từ (như: 对不对, 给不给, 在不在…) nếu không kèm theo động từ.

IV.TỔNG KẾT

STT	CÁCH DÙNG	GIẢI THÍCH	VÍ DỤ
1	Làm trạng ngữ (chức năng chính)	Đứng trước động từ, bổ nghĩa về thời gian, nơi chốn, nguyên nhân, công cụ, phương pháp…	他在图书馆看书。 Tā zài túshūguǎn kànshū. Anh ấy đọc sách ở thư viện.
2	Làm bổ ngữ	Đứng sau động từ, chỉ nơi chốn, phương hướng (ít gặp, thường trong văn viết)	他走进了房间里。 Tā zǒu jìnle fángjiān lǐ. Anh ấy đi vào trong phòng.
3	Làm định ngữ	Bổ nghĩa trước danh từ, thường dùng với: 关于, 对, 对于, 向…	关于这件事的讨论还在继续。 Guānyú zhè jiàn shì de tǎolùn hái zài jìxù. Cuộc thảo luận về việc này vẫn đang tiếp tục.
4	Không trùng điệp	Giới từ không lặp lại như động từ/tính từ	❌ 他在在教室学习。 ✅ 他在教室学习。 Tā zài jiàoshì xuéxí. Anh ấy học trong lớp.
5	Không kết hợp với 了, 着, 过	Sau giới từ không được dùng trợ từ động thái	❌ 他在了教室。 ✅ 他在教室。 Tā zài jiàoshì. – Anh ấy ở lớp học.
6	Không dùng trong câu nghi vấn chính–phản	Không dùng kiểu “在不在”, “对不对” nếu giới từ không kèm động từ	❌ 他在不在图书馆？ ✅ 他在图书馆吗？ Tā zài túshūguǎn ma? – Anh ấy có ở thư viện không?
7	Phía sau bắt buộc là danh từ / cụm danh từ / đại từ	Không để giới từ trơ trọi, luôn đi kèm tân ngữ	❌ 他给了。 ✅ 他给了我一本书。 Tā gěi le wǒ yī běn shū. – Anh ấy đưa tôi một cuốn sách.